Awale - Awele

አዌሌ ፣ ኦዋሬ ተብሎም ይጠራል ፣ አዋሌ በአፍሪካ ታሪክ እና ባህል ውስጥ የቆመ የማንካላ ቤተሰብ ቅድመ አያት ጨዋታ ነው። ለዘመናት የዘለቀው ይህ ጨዋታ በ8 ቀዳዳዎች እና 64 ኳሶች ዙሪያ ሁለት ተጫዋቾችን አንድ ላይ በማሰባሰብ ማራኪ እና ስልታዊ የጨዋታ ልምድን ይሰጣል።

በማንካላ ጨዋታዎች አለም አዋሌ በምስራቅ እና ደቡብ አፍሪካ የኦምዌሶ፣ ባኦ፣ ኢኪቡጉሶ ወይም ኢጊሶሮ ወጎችን በማስታወስ ቀላልነቱ እና ጥልቀት ጎልቶ ይታያል።

የእያንዳንዱ ተጫዋች ክልል ለእሱ ቅርብ በሆኑት ቀዳዳዎች ረድፍ የተገደበ ሲሆን የመጨረሻው ግቡ የተጋጣሚውን ኳሶች በመያዝ ምንም አይነት የመጫወት እድል እንዳይኖረው ማድረግ ነው።

በማንካላ ጨዋታዎች ሀብታም ቤተሰብ ውስጥ አዋሌ እንደ አዮ ፣ ኪሶሮ ወይም ኦሪል ካሉ የአጎቶቹ ልጆች ጋር ቦታውን ያገኛል ፣ እያንዳንዱም የራሱ የሆነ ረቂቅ እና ባህላዊ ቅርስ ያመጣል።

የማንካላ ጨዋታዎች አመጣጥ በጥንቷ ኢትዮጵያ በአክሱም መንግሥት ዘመን የተጀመረ በመሆኑ ለዘመናት የቆዩትን ጠቀሜታ እና ዘላቂነት ይመሰክራል። ከአዋሌ ጋር በታሪክ እና በወግ አስመዝግበው ከድንበር ተሻግሮ ተጫዋቾችን በጊዜ እና በቦታ አንድ የሚያደርግ ጨዋታ።