Ngenkathi amahlathi ancipha kancane kancane, indawo nokubaluleka kwamahlathi ohlelweni lomhlaba kuyanda. Ukuzwela maqondana namahlathi kuza phambili empilweni yansuku zonke, ezithweni zemidiya, nasezinkundleni zokuxhumana. Ngakho-ke, sazi kangakanani ngamahlathi omhlaba? Kungenzeka uthole imininingwane eningiliziwe ngale ndaba kusuka esigabeni esifanele kuwebhusayithi yesikhungo sethu. Ngezansi kunemininingwane eyishumi eyinhloko kumasevisi ahlinzekwa ngamahlathi omhlaba. Ake sizifinyeze kafushane.
Amahlathi angumthombo wokudla okunothile ngamaprotheni, njengamajikijolo, izithelo, imbewu, nezinambuzane, namaminerali afana ne-calcium nensimbi. Le mikhiqizo yemvelo isiza imiphakathi yasehlathini futhi igcine izigidi zabantu ziphilile. Amahlathi yimisele yamanzi yemvelo ephinda isebenzise ama-95% wamanzi ewamunca, lapho edingeka khona kakhulu. Zigcina umswakama enhlabathini, zivimbela ukuguguleka komhlaba, bese zidedela lawo manzi emkhathini, zipholise umoya. Izihlahla zingamasinki abalulekile ekhabhoni. Amahlathi amunca ama-2.1 gigaton (amathani ayizigidi eziyizinkulungwane eziyi-2.1) e-carbon dioxide minyaka yonke. Lokhu kudlala indima ebalulekile ekusimamiseni umjikelezo womhlaba wekhabhoni futhi kusiza ekulweni nokuguquka kwesimo sezulu.
Cishe abantu abayizigidi ezingama-900, ikakhulukazi emazweni asathuthuka, benza umsebenzi wokukhiqiza izinkuni namalahle. Abantu abayizigidigidi ezi-2.4, ingxenye eyodwa kwezintathu zabantu emhlabeni, basebenzisa izinkuni zokupheka. Ngalesi sizathu, amandla okhuni angesinye sezisekelo ezibalulekile zokuphepha kokudla nokondleka. Izinkuni zokubasa zingama-40% wamandla avuselelekayo emhlabeni wonke, alingana nelanga, ugesi ophehlwa ngamanzi namandla omoya ahlanganisiwe. Ngasikhathi sinye, isidingo se-bioenergy siyanda.
Njalo ngonyaka, amahektha ayizigidi ezingama-3.3 endawo yehlathi ayalahleka emhlabeni wonke. Le ndawo ilingana neMoldova ngosayizi. Kodwa-ke, amazwe angama-20 asathuthuka athuthukile ekutholakaleni kokudla ngenkathi evikela futhi andisa impahla yawo yehlathi. Lokhu kukhombisa ukuthi ukunciphisa indlala, akudingekile ukusika izihlahla ukuthola umhlaba wezolimo. Okuphambene kuyiqiniso. Kumele siphathe amahlathi ngokunakekela ukuze sihlale siphilile, sinikeze imikhiqizo nezinsiza ezahlukahlukene, futhi sisekela ezolimo, imfuyo nokukhiqizwa kwezokudoba.
Amahlathi aphethwe ngendlela evuselelekayo ayavuseleleka futhi impahla yokuqala eluhlaza ephepheni, okungenye yezinto ezisetshenziswe kabusha kakhulu emhlabeni. Ama-55% ayo yonke imicu esetshenziselwa ukukhiqizwa kwamaphepha, amathani ayizigidi ezingama-225 kafayibha, atholakala ephepheni elisetshenziswe kabusha namuhla. Umuthi wenjoloba (Hevea brasiliensis) osehlathini lemvula lase-Amazon ungumthombo obalulekile wenjoloba yemvelo. Kungenzeka ukuthi ukhiqize i-latex ngaphandle kokulimaza izihlahla ngokusika, okubizwa ngokuthi ukuthela, futhi kufakwe ngokucophelela kumagxolo ezihlahla. Njalo ngonyaka, umhla ka-21 Mashi ugujwa emhlabeni wonke njengoSuku Lwamahlathi Lwamazwe Ngamazwe. Indikimba yomgubho ka-2017 ibithi "Amahlathi Namandla." Indikimba yemigubho yowezi-2018 izothi "Amahlathi kanye Nemizi Esimeme."
Sicela ukhethe iphepha lodonga lakho lehlathi olifunayo bese ulibeka njengesikrini sokukhiya noma isikrini sasekhaya ukuze unikeze ifoni yakho ukubukeka okuvelele.
Siyajabula ngokuxhaswa kwakho okukhulu futhi samukela njalo impendulo yakho mayelana namaphephadonga wehlathi.
Kubuyekezwe ngo-
Aga 27, 2024