ادب یا ادبیات عبارت است از آنگونه سخنانی که از حدّ سخنان عادی، برتر و والاتر بوده است و مردم، آن سخنان را در میان خود، ضبط و نقل کردهاند و از خواندن و شنیدن آنها دگرگون گشته و احساس غم، شادی یا لذّت کردهاند.
در باور همگانی ادبیات یک تیره یا ملت برای نمونه مجموعه متنهایی است که آثار ماندگار و برجسته پیشینیان آن تیره و ملت را تشکیل میدهند. یکی از طبقهبندیهای مشهور و پرکاربرد متنهای ادبی، طبقهبندی دوگانهایست که بر اساس آن متنها به دو گونهی اصلی شعر و نثر تقسیم میشوند. این طبقهبندی سنت دیرینهای در سخن شناسی، زبان فارسی و ادبیات جهان دارد. سخنوران و فیلسوفان از دیرباز در پی پررنگ کردن خط ظریف میان این دو و ارایه تعریفی فراگیر و تمیزدهنده از شعر و نثر بودهاند.
تعریف ادبیات
ادب واژهای است معرب از فارسی. این واژه از دیدگاه واژهشناسان به معنی ظرف و حسن تناول آمدهاست. برخی نیز در فارسی، ادب را به معنی فرهنگ ترجمه کردهاند و گفتهاند که ادب یا فرهنگ همان دانش است. به از دیگر معانی واژة ادب میتوان به هنر، حسن معاشرت، شیوة پسندیده، با سخن اشاره کرد؛ اما ادب در اصطلاح، نام دانشی است که قدما آن را شامل این علوم دانستهاند: لغت، صرف، نحو، معانی، بیان، بدیع، عروض، قافیه، قوانین خط، قوانین قرائت که بعضی اشتقاق و انشاء راهم بدانها افزودهاند.
البته دیدگاه ادبای قدیم دربارة معنی اصطلاحی «ادب» کمی مختلف است. بعضی آن را فضیلت اخلاقی، برخی پرهیز از انواع خطاها و برخی آن را مانند فرشتهای دانستهاند که صاحبش را از ناشایستیها باز میدارد.
اما علم ادب (ادبیات) یا سخنسنجی یا در دیدگاه پیشینیان اشاره داشتهاست به دانش آشنایی با نظم و نثر از جهت درستی و نادرستی و خوبی و بدی و مراتب آن. اما برخی ادیب را کسی میدانستند که عالم بر علوم نحو، لغت، صرف، معنی، بیان، عروض، قافیه و فروع باشد و برخی خط، قرضالشعر، انشا، محاضره و تاریخ را هم جزو آنها دانستهاند. جرجی زیدان در این باره مینویسد:
«علم ادب در اصطلاح علمای ادبیت مشتمل بر اکثر علوم ادبیه است از قبیل: نحو، لغت، تصریف، عروض، قوافی، صنعت شعر، تاریخ و انساب. و ادیب کسی است که دارای تمام این علوم یا یکی از آنها باشد و فرق مابین ادیب و عالِم آن است که ادیب از هر چیزی بهتر و خوبترش را انتخاب مینماید و عالم تنها یک مقصد را گرفته در آن مهارت مییابد.»
مردم غالباً بین ادبیات و آثار مکتوب دیگر تفاوت قائل میشوند. اصطلاحات «تخیل ادبی» و «شایستگی ادبی» غالباً به منظور تشخیص آثار ادبی از یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرند. مثلاً تقریباً تمام انسانهای باسواد دنیا آثار چارلز دیکنز را در زمرة «ادبیات» تلقی میکنند در حالی که برخی از منتقدین، آثار جفری آرچر را شایستة گنجانده شدن تحت عنوان «ادبیات انگلیسی» نمیدانند. گاهی اوقات ممکن است منتقدان برخی از آثار را به دلایلی همچون سطح پایین دستور زبان و نحو، داشتن خط داستانی باورنکردنی یا گسیخته و یا داشتن شخصیتهای متناقض یا غیرقابلباور از زمرة آثار ادبی حذف کنند. اما باید گفت که مفهوم واژة ادب و ادبیات نیز همانند همة پدیدههای دیگر در طول زمان یکسان نمانده و دستخوش تحول گردیده است. بیشتر اقوام قدیم جهان، همچون یونیان، ادب را فقط به معنی و مفهوم شعر به کار میبردهاند و علوم ادبی، نزد آنها علم شعر بوده است و بس.
Hossein Motie
Born: June 22, 1975
Graduated in English Translation Course
Member of Writers' house - Ministry of Culture and Islamic Guidance of Iran
CEO of BOOKTAB PUBLICATION
Author, Editor and Translator
He began his cultural activities in a book publishing & cultural center from the beginning of the academic year 1994.
From October 1994 to July 2005, he has been involved in publishing books in the fields of Classical Persian Literature, General Psychology, Social Sciences, and Public Books. Alongside his studies and work, he has also been translating world-class authors' books into the fields of psychology and social sciences as well as classic English novels. He has written several books in the field of public books, based on his study and research experiences.
At the end of July 2005, he obtained his publishing license under the title "BOOKTAB PUBLICATION" and thus officially entered the field of cultural and publishing activities. Thus he collected all his translation and authoring works and published them with his own publishing brand. During the following years, however, he collaborated closely with publishers and other cultural centers and published several works under the titles of those publications.
Since 2005, over 75 titles of his works and translations have been published by BOOKTAB PUBLICATION and several other publishers. He is currently translating three titles of early 21st century classic novels.
حسین مطیع
متولد اول تیر 1354
دانش آموخته رشته مترجمی زبان انگلیسی
عضو سرای اهل قلم- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران
مدیر مسئول انتشارات بوکتاب
نویسنده، ویراستار و مترجم کتاب
شروع فعالیتهای فرهنگی ایشان از اوایل سال تحصیلی 1373 هجری شمسی در یک مرکز فرهنگی انتشاراتی کتاب بوده و همزمان در همان سال در رشته مترجمی زبان انگلیسی وارد دانشگاه شده و مشغول به تحصیل شدند.
از مهر ماه 1373 تا تیر ماه 1384 فعالیتهای ایشان در چاپ و نشر کتاب در حوزه های ادبیات کلاسیک فارسی، روانشناسی عمومی، علوم اجتماعی و حوزه کتابهای عمومی بوده است. در طی این سالها همزمان در کنار کار و تحصیل، ایشان همچنین مشغول به ترجمه کتابهای نویسندگان مطرح جهان در رشته های روانشناسی و علوم اجتماعی و همچنین رمانهای کلاسیک انگلیسی بوده است. ایشان با توجه به تجارب مطالعاتی و تحقیقاتی خویش چندین عنوان کتاب در حوزه کتابهای عمومی تالیف کرده اند.
در اواخر تیرماه سال 1384 ایشان موفق به دریافت مجوز انتشاراتی خویش تحت عنوان " انتشارات بوکتاب" شده و بدین ترتیب رسمأ وارد عرصه فعالیتهای فرهنگی و انتشاراتی شدند. بدین ترتیب کلیه آثار ترجمه و تالیفی خویش را گردآوری کرده و با برند انتشاراتی خویش به چاپ رساندند. البته در طی سالهای بعد از آن ایشان همکاریهای نزدیک با ناشرین و مراکز فرهنگی دیگر نیز داشته اند و آثاری چند تحت عناوین آن انتشارات به چاپ رسانده اند.
از سال 1384 تاکنون بالغ بر 75 عنوان از آثار و ترجمه های ایشان تا کنون توسط انتشارات بوکتاب و چندین ناشر دیگر به چاپ رسیده است. در حال حاظر نیز ایشان مشغول ترجمه 3 عنوان کتاب از رمانهای کلاسیک اوایل قرن 21 میلادی هستند.